29 apr wetboek van Werk, uitgangspunten van de toekomstige arbeidsmarkt

De initiatiefnemers van het wetboek van werk

Prof. Dr. A.R. Houweling, Mr. Dr. J.H. Bennaars, Prof. Dr. J.H. Even, Prof. Dr. G.J.J. Heerma van Voss, Mr. M.J.M.T. Keulaerds, Prof. Dr. S. Klosse, Mr. Dr. J. van der Hulst en Prof. Dr. T. Wilthagen

Over het wetboek van werk

De organisatie van werk verandert. Het samenspel van grote economische transities door globalisering, toepassing van nieuwe technologieën, demografische verschuivingen (ontgroening en vergrijzing en grotere diversiteit van de beroepsbevolking) en verduurzaming van productieprocessen en dienstverlening hebben grote invloed op onze economie en arbeidsmarkt. 

Al deze ontwikkelingen roepen de vraag op of het uitgangspunt van de huidige regelgeving van het arbeidsrecht en een groot deel van de sociale zekerheid – die is gebaseerd op de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd tussen een werkgever en werknemer – nog volstaat. 

Deze vraag wordt door veel deskundigen ontkennend beantwoord. De vraag is dan vervolgens hoe een nieuw ‘Wetboek van Werk’ er uit zou moeten zien. De initiatiefnemers van het wetboek van werk willen bijdragen aan de gedachtenvorming over de nieuwe arbeidsmarkt, waarmee Nederland weer geruime tijd vooruit kan. De toekomst van een Wetboek van Werk is nu. 

Het beoogde resultaat van het Wetboek van Werk bevat een aanzienlijke verbreding van arbeidsrechtelijke bescherming en depolarisatie van de huidige arbeidsmarkt (naar elkaar toe brengen van de rechtspositie van insiders en outsiders), door meer gelijke rechtsbescherming en verlaging van werkverschaffersrisico’s. 

Uitgangspunten van de toekomstige arbeidsmarkt

Uitgangspunt is de waarde van werk in brede zin: voor individu, arbeidsorganisatie, economie en maatschappij. Daarbij hoort een gelijke rechtsbescherming, inspraak en ondersteuning voor en gelijke fiscale behandeling van allen die werken ten behoeve van een ander in diens beroep of bedrijf, ongeacht type werkcontract.

Faciliteren en stimuleren van leven lang ontwikkelen voor iedereen als basis voor werk vinden en houden; gezamenlijke verantwoordelijkheid van individu, werkverschaffers, sectoren, regio en rijk, met daarbij zeggenschap voor mensen over een eigen scholings- en ontwikkelingsbudget. 

Sociale trampoline voor periodes van inactiviteit via de regionale Werkhub, die zorgt voor (i) scholing en ontwikkeling, (ii) opvang inkomensverlies (werkloosheid/arbeidsongeschiktheid/verlof), (iii) re-integratie en (iv) arbeidsbemiddeling (van- werk-naar-werk). 

Een eenvoudige en transparante regeling die de vraag naar en het aanbod van werk maximaal bevordert. Via de aanvullende WerkApp worden werkverschaffers en werkers in begrijpelijke taal geïnformeerd over rechten en plichten. Doorontwikkeling in de toekomst naar een interactief en intelligent systeem dat ook vragen kan beantwoorden en conflicten kan helpen oplossen. 

De loopbaan van een werker wordt over de volle lengte van het werkzame leven beschouwd en in elke levensfase aangepast aan de daarbij behorende behoeften, met voldoende recuperatietijd en (persoonlijke en gezins)ontwikkel- en investeringstijd. De Werkhub faciliteert het tijdig overstappen naar ander werk (zo nodig met behulp van scholing) dat minder belastend is, zodat de vaardigheden van betrokkenen het best tot hun recht blijven komen. 

Verlies van werk 

Voor de beëindiging van iedere relatie waarin werk wordt verricht voor een ander is een redelijke grond vereist, die achteraf door een gespecialiseerde arbeidsrechter kan worden getoetst. 

Inkomstenderving door niet-verwijtbaar verlies van werk voor een ander geeft recht op een verhoogde werkloosheidsuitkering. De forfaitaire ontslagvergoeding (transitievergoeding) vervalt. In alle regelingen voor werkloosheid worden mogelijkheden geboden aan werkzoekenden om de kans te vergroten op nieuw en duurzaam werk door middel van scholing, trainingen en leer-/werkplaatsen: updaten en upgraden. 

Arbeidsongeschiktheid

De werkverschaffer is verantwoordelijk voor de eerste zes weken van inkomensderving van de werker. 

Na de wachttijd van zes weken geniet de werker inkomensbescherming via een collectieve private verzekering. Re-integratie via de regionale Werkhub. 

Pensioen

Voor alle ingezetenen is er voldoende inkomen vanaf de pensioenleeftijd.